Mahpeyker Kösem Sultan kim?

YAŞAM

Kimi iddialara göre Arnavut bir Ortodoks papazının kızı olarak dünyaya gelen Mahpeyker Kösem Sultan, oldukça inişli çıkışlı ve aksiyon dolu bir hayat yaşadı.

Diğer cariyeler arasından aklı, güzelliği, ağırbaşlılığı ve siyasi zekasıyla sıyrılmayı başaran Kösem Sultan, kısa sürede sarayın birinci kadını olmayı başardı.

 

Murad, Süleyman, İbrahim ve Kasım adlı şehzadeler ile Ayşe ve Fatma sultanları dünyaya getiren Kösem Sultan, Osmanlı tarihinin en güçlü kadını olarak bilinir.

 

Hayır işlerine önem veren, düşkünlere, fakirlere, mahkumlara, borçlulara yardım eli uzatan bir sultandı.

 

Hayırlarının başında Üsküdar’daki Çinili Camii, Boğaziçi’nde Anadolu Kavağı, Sultan Selim civarında Valide Medresesi Mescidi’ni geliyor. Mekke ve Medine’deki fakirlere yardımlarda bulunmuştur. Hapishanedeki borçluların borçlarını ödeyerek özgürlüklerine kavuşmalarını sağlamıştır.

Kocası I. Ahmed döneminde devlet işlerinden uzak durmuş ancak onun erken ölümüyle beraber uzun yıllar sürecek bir devlet idaresi dönemine girmiştir.

 

I. Ahmed’in ardından tahta oturan oğlu I. Mustafa, akli dengesinin yerinde olmaması nedeniyle tahttan indirilince, Kösem Sultan da adet üzere eski saraya gitmek zorunda kaldı.

 

Üvey oğlu II. Osman, Yeniçeriler tarafından yapılan bir darbeyle tahttan indirilince, 11 yaşındaki oğlu IV. Murad tahta geçti. 11 yaşındaki bir çocuğun tahta geçmesi, aslında annesinin tahta geçmesi anlamına geliyordu.

 

IV. Murad büyüyüp iktidarı eline alıncaya kadar devleti Kösem yönetti. IV. Murad’ın ölümünün ardından, “deli padişah” olarak bilinen İbrahim tahta geçti.

 

İbrahim’in akıl sağlığının yerinde olmaması sebebiyle, Kösem Sultan yeniden devlet idaresini elinde aldı.

 

Bir süre sonra İbrahim’e söz geçirememeye başlayan Kösem, onu bir saray darbesiyle tahttan indirmek istedi. Bunun için Şeyhülislam ve Yeniçeri ile iş birliği yaptı.

 

Ancak tam bir siyaset dehası olan Kösem, sanki İbrahim’den yanaymış gibi gözükerek darbeyi yumuşak şekilde gerçekleştirmeyi başardı.

 

İbrahim tahttan indi ve Şeyhülislam’ın fetvasıyla Valide Turhan Sultan’ın 7 yaşındaki oğlu IV. Mehmed padişah oldu.

 

Kösem Sultan, Turhan Sultan’ın tecrübesizliği ve padişahın gençliğini öne sürerek Topkapı Sarayı’nda kaldı ve devlet işlerine iyiden iyiye müdahil oldu.

 

Artık iktidar sırasının kendisine geldiğini düşünen Turhan Sultan ile Kösem Sultan arasında büyük bir iktidar savaşı başladı. Bu mücadelede saray ahalisi de ikiye bölündü. Turhan Sultan’ı ekarte etmek için, IV. Mehmed’e bir Yeniçeri darbesi planlayan Kösem Sultan, planın önceden öğrenilmesiyle Turhan Sultan yanlıları tarafından sarayda boğduruldu.

 

Bu aksiyon, iktidar hırsı, mücadele ve iniş çıkış dolu hayat hikayesi de böylece son bulmuş oldu…